بلندر(به انگلیسی: blender)‏ نرم‌افزار متن‌باز در زمینه ی گرافیک سه‌بعدی و طراحی مدل سه‌بعدی است. این برنامه می تواند برای مدل سازی یک الگو، ،بازکردن UV ،شبیه سازی مایع ، قسمت های پوستی ، مفصل ها و استخوان بندی کاراکتر ها ،تحرک بخشی و جان دادن به اشیاهای پروژه ، پردازش کارها و سایر شبیه سازی ها استفاده شود . شما می توانید از این برنامه برای ویرایش غیر خطی و ترکیب و ایجاد تعاملی بین برنامه های کاربردی سه بعدی مثل بازی ها استفاده کنید . بلندر در سیستم عامل های لینوکس ، مکینتاش و ویندوز قابل اجراست . در ابزار های بلندر ویژگی های پیشرفته ای مانند شبیه سازی اجسام صلب ، حرکت های نرم بدنی ،مایعات ، ساختن شخصیت های قدرتمند ،و اصلاح قسمت های مختلف مبتنی بر ابزارهای مدل سازی و ابزار های انیمیشن ، گره بر اساس مواد و ترکیب سیستم و پایتون برای برنامه نویسی گنجانده شده است.

تاریخچه

بلندر در ابتدا به عنوان نرم‌افزاری برای مصارف داخلی شرکت هلندیِ نئوجئو به وسیله تون روزندال (Ton Roosendaal) در سال ۱۹۹۵ ساخته شد. نام بلندر الهام گرفته شده از آهنگی از Yello است.
بلندر با جمع شدن ۱۰۰۰۰۰ یورو در تاریخ ۷ سپتامبر ۲۰۰۲ به عنوان نرم‌افزار متن باز منتشر شد.
در سال ۲۰۱۰ در جریان ساخت فیلم «سینتل» (Sintel) نسخه ۲٫۵ بلندر با رابط کاربرِی (user interface) بسیار متفاوتی منتشر شد و به شکل امروزی درآمد.
در سال ۲۰۱۱ در جریان پروژه «انبه» (Mango Project) بسیاری از قابلیت‌هایی که برای ساخت جلوه‌های ویژه فیلم‌ها استفاده میشود به بلندر افزوده شد.
امکانات برنامه

بلندر در مقایسه با سایر برنامه های گرافیکی حجم خیلی کمی دارد و با سرعت بسیار بالایی نصب و اجرا می شود و در چندین سیستم عامل از جمله لینوکس و ویندوز مایکروسافت ، همراه با بورس ، IRIX ، NetBSD ، OpenBSD و سولاریس قابل استفاده است . نرم‌افزار ویژگی های زیادی در قسمت مدل سازی خود دارد . در میان قابلیتهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد : پشتیبانی از انواع اشکال اولیه هندسی ، از جمله مشهای چند ضلعی ، تسریع در مدل سازی های فرعی سطحی ، منحنی Bezier ، سطوح NURBS ، metaballs ، مجسمه سازی دیجیتال ، فونت ها و …. قابلیت رندر تمام کارها ی داخلی و یکپارچگی با YafRay ( نرم‌افزار ردیاب اشعه)
ابزارهای انیمیشن Keyframed شامل تغییر منطقی وضعیت حرکت یکی از اجزای صحنه و تصحیح آن ،ساخت پوشش و زره و ابزار های جنگی ،اسکلت کاراکتر ها ،ساخت منحنی و شبکه های مبتنی بر تغییر شکل ،و ساخت جلوه های ویژه در بازی ها و سیستم های چند رسانه ای که یک تصویر به تدریج به دیگری تبدیل می کند ، انیمیشن غیر خطی و جمع کردن یک قسمت بوسیله ی توزین راس ها ، درست کردن یک بدن نرم و به حرکت در آوردن آن با مش های تشخیص بافت اشکال برنامه ، ساختن مایع متحرک مثل رود ، ایجاد یک علامت در مقابل یک خط برای جلب توجه به آن خط ،و درست کردن جزییات یک بخش مانند کار کردن روی موهای سر یک کاراکتر مبتنی بر سیستم تشخیص ذرات برنامه. قسمت ها را اصلاح میکند و به نمایش در می آورد بدون اینکه اثرات مخربی روی بخش مورد نظر داشته باشد . پایتون اسکریپت برای ایجاد ابزار و نمونه سازی ، منطق بازی ، وارد کردن و خروجی گرفتن از فرمتهای دیگر از قبیل OBJ ، FBX ، DXF ، COLLADA، تنظیم خودکار با ابزار های ویژه . ویرایش صوت و تصویر و قابلیت ترکیب آن ها بر اساس پایه های غیر خطی. از آنجا که بلندر برنامه ای اپن سورس است برای آن پلاگین های زیادی نوشته شده است.یکی از این پلاگین های مشهور و کاربردی برای برنامه نویسان فلش ، پلاگین خروجی گرفتن فایل های سه بعدی به فرمت as3 برای engine paper vision است که توسط این پلاگین عملکرد فایل های سه بعدی در فلش بطور چشمگیری افزایش پیدا می کند. بلندر می تواند مدل هایی با وضوح بسیار بالا و پیش نمایشی با کیفیت از آنها را ایجاد کند.
از کاستی هایی که وجود دارد و در حال برطرف شدن است می توان به پشتیبانی نکردن از OpenCL اشاره کرد.
رابط کاربری

گفته می شود یاد گیری بلندر برای کاربرانی که عادت به یک نرم‌افزار گرافیکی ۳D دیگر دارند دشوار است.اما باید بدانید که در بلندر تقریباً هر عملکرد دارای یک میانبر مستقیم از صفحه کلید است و هر دکمه میتواند میانبرهای متفاوتی در قسمت های مختلف باشد.
از آنجا که بلندر نرم‌افزار ی آزاد است تلاش شده منوها ی جامع متنی به آن اضافه شود به طوری که استفاده از این ابزارها منطقی و به شکل یک جریان خطی منظم باشد . همچنین تلاش های زیادی برای بالا بردن رابط های کاربری بصری ، با مقدمه ای از تم های رنگی ، ویدجت شفاف و شناور ، شکل کلی جدید و بهبود یافته ، و دیگر پیشرفتهای کوچک مانند رنگ ویدجت کننده شده است.
رابط کاربر بلندر شامل مفاهیم زیر می باشد : حالت های ویرایشی دو حالت اصلی که برای کار کردن در بلندر وجود دارد Object Mode و Edit Mode که با کلید Tab آنها فعال می شوند . از Object Mode برای ویرایش و اصلاح یک قسمت خاص بصورت واحد استفاده می شود در حالیکه از Edit Mode برای ویرایش داده های واقعی یک قسمت استفاده می شود . به عنوان مثال Object Mode میتواند برای حرکت دادن ، تغییر سایز و مقیاس و چرخوندن در تمام مشهای چند ضلعی استفاده شود و Edit Mode هم میتواند برای ویرایش و تغییر در یک راس خاص از یک مش استفاده شود.البته حالت های دیگری هم مانند Vertex Paint،Weight Paint و Sculpt Modeبرای ویرایش وجود دارد. سخت افزار مورد نیاز بلندر به الزامات سخت افزاری بسیار کمتری در مقایسه با دیگر برنامه های برنامه های ۳D نیازمند است ، با این حال برای داشتن افکت های پیشرفته تر و مدل های با کیفیت تر یک سیستم سریع مورد نیاز است .
استفاده در صنعت رسانه ها

بلندر را به عنوان یک ابزار inhouse برای یک شرکت هلندی انیمیشن تجاری ، NeoGeo طراحی شده است. اولین پروژه بزرگ و حرفه ای است که بلندر مورد استفاده قرار گرفت مرد عنکبوتی ۲ بود.در آن پروژه در درجه ی اول برای جان بخشی و به حرکت درآوردن کاراکتر ها و قسمت ها ی مختلف قبل از به نمایش گذاشتن در قسمت storyboard از بلندر استفاده شده است . Friday (روز جمعه) و Another Day (روزی دیگر) از اولین فیلم های ۳۵ میلیمتری بودند که از بلندر برای همه جلوه های ویژه‌شان استفاده کردند، که تمام آن جلوه های ویژه درلینوکس ساخته شده بود و در جشنواره بین‌المللی فیلم لوکارنو برنده جایزه شدند . پروژه هایی که در زیر قرار گرفتن ،کارهایی هستن که تماماً بوسیله ی بلندر ساخته شده‌اند.:
رویای فیل‌ها(Elephants Dream)
بیگ باک بانی(Big Buck Bunny )
سینتل (sintel)
ادرس سایت بلندر جهت بارگیری برنامه و اطلاعات بیشتر
منبع: ویکی پدیا